نگاهی به آداب و رسوم مردم آذربایجان در ماه رمضان
۲۵ فروردین ۱۴۰۰ - ۹:۵۸
شناسه : 293863
19
هر منطقه از کشورمان آداب و رسوم خاصی برای ماه رمضان دارد و در این بین در آذربایجان نیز این مورد مشهود است و نشانگر اهمیت رمضان در بین مردمان این دیار است.
پ
پ

به گزارش زرین خبر، ماه رمضان، ماه میهمانی خدا فرا رسید، ماهی که طبق فرمایش پیغمبر اکرم(ص) در اولین شب آن، درهاى آسمان به‌روی بندگان گشوده مى‏‌شود و تا آخرین شب این ماه بسته نخواهد شد، ماهی که اگر بنده خدا مى‏‌دانست در ماه رمضان چیست، دوست مى‌‏داشت تمام سال، رمضان باشد.

ماه میهمانی خدا در هر کشور مسلمان و منطقه ای در ایران اسلامی عزیزمان با آداب و رسوم خاصی گرامی داشته می شود که ریشه در فرهنگ، اعتقادات و باورهای مردم آن منطقه دارد.

در میاندوآب و آذربایجان نیز مانند همه کشورها و سراسر ایران، ماه میهمانی خدا، آداب و رسوم ویژه ای دارد که مردم با آنها ماه رمضان را گرامی می دارند و شهر میاندوآب و شهرهای منطقه آذربایجان همیشه در ماه مبارک رمضان، حال و هوای خاصی به خود می گیردند، هر چند که امسال نیز برای دومین سال پیاپی به دلیل شیوع کرونا، از همان بازار داغ شلوغی همیشگی ماه رمضان خبری نیست.

 قاباقلاما یا به پیشواز رفتن

برخی از مردم میاندوآب و آذربایجان معمولا چند روز  قبل از آغاز ماه رمضان یعنی روزهای آخر ماه شعبان را به نیت استقبال از ماه مبارک رمضان روزه می گیرند که به این کار، قاباقلاما یا به پیشواز رفتن می گویند.

غبارروبی از مساجد و خانه ها

فعالیت های قرآنی در ماه رمضان در مساجد رونق می گیرند و همه ساله در آستانه ماه رمضان  جوانان شروع به غبارروبی از مساجد می کنند ولی متاسفانه امسال نیز مانند سال گذشته، شیوع کرونا و وضعیت قرمز این بیماری و ویروس منحوس در کشور، سبب شده تا از آن اجتماعات همیشگی در مساجد در ماه مبارک رمضان شاهد نباشیم.

 اوباش دان لیق 

یکی از مشخصه های ویژه ماه مبارک رمضان، اوباشدانلیق یا سحری خوردن است که حدود یک ساعت قبل از اذان صبح انجام می شود.

درقدیم الایام رسم بر این بوده که روستائیان با زدن ضربه به دیوار همسایه، آنها را برای سحری خوردن از خواب بیدار می کردند که اگر چه این آئین در میاندوآب مشاهده نمی شود اما بنا بر شنیده ها در برخی از روستاهای اطراف این آئین هنوز هم وجود دارد.

در روستاهای میاندوآب و منطقه آذربایجان در ماه رمضان، وسیله آگاه شدن مردم از اوقات شرعی، عمدتا به وسیله موذن های روستایی، حرکت ستارگان و بالاخره بانگ صبحگاهی خروس های محلی بوده است که امروزه با پیشرفت تکنولوژی این اقدام از طریق تلویزیون و رادیو است.

سفره احسان و افطاری

یکی از مشخصه های ویژه ماه مبارک رمضان، پهن شدن سفره احسان و افطاری است که در این ماه در همه جا مشاهده می شود و اکثر خانواده ها، سعی می کنند حداقل برای یکبار در طول این ماه برای افراد فامیل و نزدیکان، افطاری بدهند.

افطار دادن به اندازه ای در بین مردم میاندوآب و آذربایجان جایگاه دارد که هر یک سعی می کنند در این امر بر دیگری پیشی گیرند و در این بین دادن افطاری های جمعی، برای مستمندان، در شب های ماه رمضان مرسوم است.

اما شیوع ویروس منحوس کرونا در دو سال گذشته این رسم را تحت تاثیر قرار داده و مومنان به جای پهن کردن سفره احسان و افطاری، آن را به صورت بسته های معیشتی در قالب کمک مومنانه، احسان خود را به دست نیازمندان می رسانند.

غذای افطار

آنچه که اغلب بر سر سفره های افطاری دیده می شود از نان های روغنی گرفته تا سوپ و خرماهای تزئین شده با گردو، پودر گردو، پنیر، سبزی، ماست، مربا، شیر برنج و انواع حلیم ها است که امروزه برخی از این اقلام جای خود را به خوردنی هایی مانند زولبیا و بامیه داده اند.

در گذشته آبگوشت از غذاهای مرسوم افطاری بوده است اما امروز افطاری ها تفاوت چندانی با دیگر نقاط کشور ندارد فقط آش دوغ و آش رشته مرسوم است و بیشتر افطاری ها با سوپ و پلو همراه است.

این تغییر شیوه هم به نوعی از نیت خیرخواهانه مردم حکایت دارد.

شب های پرفیض قدر و شب زنده داری

شب های احیا در این دیار از جایگاه ویژه ای برخوردار است مساجد، حسینه ها  و مساجد همه از خیل مشتاقان وصال دوست و خریداران معرفت و تشنگان محبت و رحمت دوست آکنده و لبریز است.

در شرایط عادی، هزاران نفر از مردم در مصلی و خیابان های اطراف و مساجد و خانه ها به شب زنده داری و مراسم احیا شب قدر مشغول شده و نوای “سبحانک یا لا اله الا انت، الغوث الغوث خلصنا من النار یارب” سر می دهند.

روز آخر ماه رمضان نیز روز زیارت اهل قبور و تهیه لوازم عید فطر است.

کیسه دوزی

کیسه دوزی در شب قصاص ابن ملجم از دیگر رسم هایی مردم این خطه می‌باشد که بنابر رسم‌های قدیمی دختران و زنان در شب (۲۷ رمضان) با دوختن کیسه‌ای به نام«لعن ابن ملجم» با هر سوزنی که به کیسه می زنند یک بار به ابن ملجم لعنت می‌فرستادند.

عید فطر و زکات فطریه

در شب عید فطر سرپرست خانواده با محاسبه میزان فطریه افراد آن را از قوت سالانه یا از پول توی جیب جدا کرده و در محل خاصی قرار می دهد و هریک از اعضای خانواده دست خود را بر روی این پول کشیده و می گویند فطریه ام را دادم.

در برخی از مناطق روستایی و شهری در روز پایانی ماه رمضان، بعد از ادای فریضه مغرب و عشا، آیین خداحافظی ماه رمضان برگزار می شود که این آیین شامل نمازهای مستحبی و دعاهاست.

بعد از برگزاری نماز عید در مسجد محل، مردم به دید و بازدید می روند و خصوصا به کسانی سر می زنند که نوعید دارند.

انتهای پیام/

ثبت دیدگاه

دیدگاهها بسته است.