به گزارش پایگاه خبری تحلیلی «زرین خبر»، همتی در یادداشتی نوشت: آدمی که باسواد باشد مطمئناً انتخاب هوشمندانهای خواهد داشت و کمتر دچار اشتباه خواهد شد. سواد تعاریف و اشکال مختلف دارد که یکی از اشکال جدید سواد در عصر جدید ارتباطات سواد رسانهای است.
منظور از سواد رسانهای چیست؟
سواد رسانهای مهارت تشخیص و فهم محتوایی که از طریق رسانههای مختلف به مخاطب داده میشود. برای درک بهتر و درست این موضوع از یک تشبیه خیلی ساده میتوان استفاده کرد: سواد رسانهای مثل داشتن یک رژیم غذایی سالم است. افراد هوشمندانه مبتنی بر رژیم غذایی مورد نیاز خود تصمیم میگیرند چه مواردی را و به چه میزان مصرف کنند به بیان سادهتر سواد رسانهای به ما کمک میکند که ما از سفره گستردهٔ رسانهها بهصورت هوشمند و مفید بهرهمند شویم همچنین میتواند به مخاطبان رسانهها بیاموزد که از حالت انفعالی و مصرفی خارج شده و به معادله متقابل و فعالانهای وارد شوند که در نهایت به نفع خود آنان باشد.
پیدایش سواد رسانهای؟
تاریخچه پیدایش سواد رسانهای، به سال ۱۹۶۵ باز میگردد. مارشال مکلوهان اولین بار در کتاب خود تحت عنوان “درک رسانه: گسترش ابعاد وجودی انسان”، این واژه را بکار برد و نوشت: «زمانی که دهکدۀ جهانی تحقیق یابد، لازم است انسانها به سواد جدیدی بنام سواد رسانهای دست یابند»
دهههای ۱۹۲۰ و ۱۹۳۰ را باید دهههای پیوند و ارتباط این حوزه؛ یعنی حوزه سواد رسانهای با تفکرات انتقادی دانست. در این سالها، دپارتمانهای دانشگاهی تحلیل فیلم در سراسر ایالات متحده و انگلستان، کار خود را آغاز کرده و فیلمهای روز را مورد تحلیل قرار دادند.
ضرورت دانستن سواد رسانهای
سواد رسانهای به مخاطب کمک میکند تا وقایع را پیشبینی کند و سطح آگاهی خود را بالا ببرد و در نتیجه به موقعیت پیشرو یا رهبری دست یابد. سواد رسانهای همچنین به او کمک میکند تا خود بدون کمک منتقدان از پس تعبیر و تفسیر رسانه (مثلاً فیلم) با کمک قواعد و قراردادها و نشانهشناسی و معناشناسی برآید.
چه مخاطبی دارای سواد رسانهای است؟
مخاطبی که دارای سواد رسانهای است، از اهداف و میثاقهای رسانهها خبر داشته و از آنها به طرزی آگاهانه استفاده میکند. چنین مخاطبی از نقش صدا، موسیقی و سایر جلوههای ویژه برای القای فضا و معنی در تلویزیون و سینما با خبر است و میداند چرا و چگونه یک پیام واحد در تلویزیون، سینما، روزنامهها، مجلات، رادیو، تابلوهای بزرگ تبلیغاتی و یا بازیهای رایانهای میتواند، اثرات متفاوتی از خود بجا گذارد.
سواد رسانهای؛ کلید فهم دنیای امروز
در دنیایی که اطلاعات با سرعتی باورنکردنی در حال تولید و انتشار است، سواد رسانهای بیش از هر زمان دیگری اهمیت یافته است. این مهارت ارزشمند، به ما کمک میکند تا در دریای وسیع اطلاعات، حقایق را از دروغ جدا کنیم، به طور انتقادی به محتواها نگاه کنیم و در نهایت، تصمیمات آگاهانهتری در زندگی شخصی و اجتماعی خود بگیریم.
در طول این یادداشت کوتاه، به تعاریف سواد رسانهای و اهمیت شناخت رسانه و ویژگیهای آن پرداختیم تعریفی ساده از سواد رسانهای ارائه شد و به مهمترین سؤالات سواد رسانهای بهعنوان سکوی پرتاب فراگیری این دانش مهارت اشاره شد. در نهایت میتوان گفت که سواد رسانهای، فراتر از یک مهارت ساده، یک ضرورت برای زندگی در عصر اطلاعات است.