به گزارش خبرنگار گروه اجتماعی پایگاه خبری تحلیلی «زرین خبر»، روز ۱۳ فروردین روزی است که در تقویم به نام روز طبیعت نام گرفته است.
به رسم دیرین در روز ۱۳ فروردین یا روز طبیعت، مردم به دامان طبیعت رفته و روز خود را در فضای باز و طبیعت می‌گذرانند و این روز نیز مانند همه ایام ویژه و مناسبت‌های سال، برای خود آداب و رسومی در هر منطقه دارد که در منطقه آذربایجان و میاندوآب نیز این‌گونه است.
بعد از دو سال که روز ۱۳ فروردین با ایام ماه مبارک رمضان مصادف بود و این روز حال و هوای افطار در طبیعت را داشت؛ امسال متفاوت‌تر از دو سال قبل بوده و مردم از صبح روز ۱۳ فروردین در دامان طبیعت حاضر می‌شوند.
در شهرستان میاندوآب، روز طبیعت یا سیزده‌بدر با شور و نشاط خاصی برگزار می‌شود. مردم این منطقه به دلیل طبیعت زیبا و مناظر چشم‌نواز، این روز را به‌عنوان فرصتی برای ارتباط نزدیک‌تر با طبیعت و جشن گرفتن پایان تعطیلات نوروزی گرامی می‌دارند.
میاندوآب، یکی از شهرهای تاریخی و زیبا در جنوب استان آذربایجان غربی، هر ساله شاهد برگزاری مراسم پرشور سیزده‌بدر یا روز طبیعت است و این روز در فرهنگ مردم این شهر به‌عنوان جشنی برای گرامیداشت طبیعت و فرصت آشتی با محیط زیست شناخته می‌شود.
مردم میاندوآب معمولاً به مکان‌های گردشگری و طبیعی منطقه مانند رودخانه‌ها، باغ‌ها و دشت‌های اطراف می‌روند. این شهرستان با داشتن طبیعتی بکر و ناشناخته، میزبان خانواده‌ها و گردشگرانی است که به دنبال آرامش و لذت بردن از زیبایی‌های طبیعی هستند.
در این منطقه که با داشتن چشم‌اندازهای طبیعی فوق‌العاده و فرهنگی غنی معروف است، مراسم روز طبیعت نه‌تنها یک فعالیت تفریحی، بلکه نماد عمیقی از رابطه انسانی با طبیعت و رسوم سنتی این خطه است. در ادامه، نگاهی جامع به جزئیات این روز خواهیم داشت.
مکان‌های مورد استقبال در ۱۳ بدر
میاندوآب با وجود قرارگیری در میان دو رودخانه پرآب زرینه‌رود و سیمینه‌رود، مکان‌های متنوع و مناسبی را برای گذراندن روز طبیعت فراهم می‌کند. خانواده‌ها اغلب در کنار این رودخانه‌ها چادر می‌زنند و از صدای آرامش‌بخش جریان آب و هوای مطبوع لذت می‌برند. علاوه بر این، دشت‌های سرسبز اطراف شهر، باغ‌های میوه و پارک‌های جنگلی نیز از دیگر مقاصد محبوب مردم در این روز هستند. مناطقی همچون پارک ساحلی زرینه‌رود، دشت‌ها، دامنه کوه‌ها در بخش باروق و باغ‌های اطراف روستاهای نزدیک، بیشترین گردشگران محلی را به خود جذب می‌کنند.
فعالیت‌های اجتماعی و خانوادگی
۱۳ بدر در میاندوآب فرصتی است برای خانواده‌ها که از فضای شهری و دغدغه‌های روزمره فاصله بگیرند و ساعاتی را در دل طبیعت سپری کنند. اغلب خانواده‌ها از صبح زود آماده شده و با وسایل پیک‌نیک، خوراکی‌های محلی و بازی‌های گروهی به طبیعت می‌روند.
پخت غذاهای سنتی
در این روز، غذاهای محلی و لذیذی همچون نان سنتی، آش محلی (معروف به آش دوغ) و کباب‌های زغالی آماده می‌شوند. برخی خانواده‌ها نیز گیاهان تازه و کوهی منطقه را که در فصل بهار به فراوانی رشد می‌کنند، جمع‌آوری کرده و به تهیه غذاهای محلی اختصاص می‌دهند.
بازی‌های گروهی
بازی‌های سنتی همچون طناب‌کشی، والیبال و سایر سرگرمی‌های جمعی در این روز بسیار رایج است. کودکان و نوجوانان نیز با بازی‌های گروهی و حرکتی ساعات خوشی را سپری می‌کنند.
سبزه‌گردانی
یکی از سنت‌های شاخص این روز در میاندوآب و دیگر نقاط ایران، سپردن سبزه‌های نوروزی به آب روان است. مردم با این عمل نمادین، به‌نوعی آرزوی خوشبختی و دفع شر از خود و خانواده‌هایشان را به طبیعت سپرده و هم‌زمان احترام خود را به محیط زیست نشان می‌دهند.
فرهنگ و موسیقی
در میاندوآب، مراسم روز طبیعت با آواها و نواهای محلی همراه است. موسیقی سنتی منطقه که با سازهایی مانند تار، کمانچه و دهل اجرا می‌شود، حس و حال جشن را دوچندان می‌کند و از دیگر بخش‌های جذاب این روز است.
روز طبیعت در روستاهای میاندوآب
در گذشته‌های دور مردم روستاها، نهار خود را که آماده کرده و به پشت‌بام‌ها می‌بردند و در آنجا سفره‌ای پهن می‌کنند و در کنار آن نیز با بردن سماور زغالی و خوراکی‌ها به بالای پشت‌بام منازل خود، جشن سیزده به در را در روستای خود برگزار می‌کردند.
اگر چه هم اکنون نیز در برخی از روستاها این آئین‌های سنتی پابرجاست اما در چند سال اخیر رفتن به دامان طبیعت نیز در میان روستاییان در چند دهه اخیر معمول شده و مردم روستا نیز امروزه به تبعیت از مردم شهرها به باغات و مزارع اطراف روستای خود یا به شهرها رفته و بساط سیزده را همان جا می‌گسترانند.
سبزه‌های گره زده و رها شده در آب رودخانه‌ها
مردم به رسم یک آئین سنتی در ۱۳ فروردین، سبزه‌ها را به امید آنکه این دانه‌ها به همراه آب روان موجب برکت و باروری کشتزارها شوند، به آب می‌سپارند و در این میان نیز برخی عقیده دارند که باید سبزه را در دشت و طبیعت بکارند تا زمین از وجود آن بارورتر شود.
گره زدن سبزه آئین سنتی دیگری هست که در روز ۱۳ فروردین، قبل از هر کاری دختران مجرد گره‌ای به سبزه می‌زنند تا به میمنت برکت آن بختشان باز شود!
پاسداری از محیط زیست
در سال‌های اخیر، توجه به مسائل زیست‌محیطی و اهمیت حفاظت از طبیعت به بخشی جدایی‌ناپذیر از مراسم ۱۳ بدر تبدیل شده است. انجمن‌ها و گروه‌های محیط زیستی محلی در میاندوآب با آموزش و اطلاع‌رسانی، مردم را تشویق به جمع‌آوری زباله و جلوگیری از آسیب به طبیعت می‌کنند. همچنین، کاشت نهال به‌عنوان یک فعالیت نمادین برای جبران استفاده از منابع طبیعی در این روز انجام می‌شود.
اهمیت ۱۳ بدر
برای مردم میاندوآب، سیزده‌بدر فقط یک روز تفریحی نیست، بلکه فرصتی برای تقویت پیوندهای خانوادگی، اجتماعی و فرهنگی است. این روز نماد قدرشناسی از زیبایی‌های طبیعت و یادآوری مسئولیت انسان در قبال حفاظت از محیط زیست است. علاوه بر این، برگزاری مراسمی که ریشه در فرهنگ و سنت‌های محلی دارد، به تقویت هویت فرهنگی و انتقال آن به نسل‌های بعدی کمک می‌کند.
چالش‌ها و راهکارها
با وجود زیبایی‌های طبیعی منطقه، افزایش جمعیت و استفاده نادرست از منابع طبیعی، چالش‌هایی برای برگزاری مراسم روز طبیعت در میاندوآب ایجاد کرده است. افزایش زباله‌های رها شده در طبیعت و آسیب به پوشش گیاهی از جمله مشکلاتی است که توجه ویژه‌ای را می‌طلبد. ترویج فرهنگ استفاده مسئولانه از طبیعت و اجرای برنامه‌های آموزشی و نظارتی می‌تواند به کاهش این مشکلات کمک کند.
از سوی دیگر کسانی هم که به طبیعت می‌روند باید این را در نظر داشته باشند که به بهانه طبیعت‌گردی و شادی؛ دست به تخریب محیط زیست و طبیعت نزنند.
هم چنین پیشنهاد می‌کنیم تا مردم عزیز از میاندوآب که دارای مناطق دینی و طبیعت زیبایی است و کوهستان‌ها و طبیعت زیبای جنگلی در باروق و مناطقی روستایی مانند باداملو، چاخیراحمد، جان آقا، قطار و آبشار زیبای اوزان در منطقه که شاید در کمتر جایی در ایران وجود داشته باشد و می‌توانند به‌عنوان مکانی برای یک روز سفر انتخاب شوند، سفری داشته باشند.
سیزده‌بدر در میاندوآب، علاوه بر جشن و شادی، نمادی از هم‌زیستی مسالمت‌آمیز انسان و طبیعت است. مردم این منطقه با توجه به میراث فرهنگی خود، مراسمی را برگزار می‌کنند که علاوه بر حفظ شادی و تفریح، احترام به محیط زیست و ارزش‌گذاری به روابط انسانی را تقویت می‌کند. این روز می‌تواند الهام‌بخش تلاش‌هایی برای توسعه پایدار و حفاظت از زیبایی‌های طبیعی منطقه باشد.
انتهای خبر/
