به گزارش زرین خبر به نقل از دانا، نیمه‌های اردیبهشت ماه امسال بود که بعد از یک سال کشمکش طولانی بر سر ماندن یا خروج آمریکا از برجام در نهایت ترامپ با سر و صدای زیادی اعلام کرد که از برجام خارج شده است و حتی به توصیه های طرف های اروپایی در این زمینه هم گوش نداد.
اروپایی ها از این موضوع اظهار نگرانی کرده و در صدد ادامه برجام به شکل جدیدی با ایران برآمدند و با گذشت یک ماه هنوز برنامه و بسته پیشنهادی خود را برای ادامه برجام با ایران به مقامات کشورمان تحویل نداده اند اما این موضوع اگرچه در عمل تحریم های جدیدی علیه ایران وضع نشد اما بازار ایران با تلاطم زیادی مواجه شد.
تحریم‌های جدید آمریکا علیه ایران از تاریخ اعلام شده، طی یک دوره ۹۰ روزه و ۱۸۰ روزه علیه کشورمان فعال خواهد شد و یکی از مهم‌ترین بخش‌هایی را که برای تحت فشار قرار دادن هدف قرار داده، صنعت نفت است.
بر اساس تازه‌ترین گزارش‌ها، ایران در دو ماه آخر فصل بهار سال جاری روزانه حدود ۲ میلیون و ۷۰۰ هزار بشکه نفت خام و میعانات گازی صادر کرده است. ایران همچنین در سال ۹۶، به‌طور میانگین ۲ میلیون و ۱۱۵ هزار بشکه در روز نفت‌خام به‌فروش رسانده است. تا به این ترتیب علاوه بر افزایش قیمت نفت، صادرات نفتی ایران نیز افزایش پیدا کرده باشد.
نگرانی ها از کاهش صادرات نفت ایران
یکی از نگرانی هایی که اخیراً ایران نسبت به آن حساس شده است بازگشت تحریم های نفتی است به طوری که صادرات نفت خام ایران که پس از اجرای برجام با رشدی چشمگیر همراه شده، با اعمال تحریم‌های یکجانبه آمریکا با خطر کاهش مواجه است.
اگرچه هنوز تحریمی علیه ایران وضع نشده است و کشورهای اروپایی اعلام آمادگی برای خرید نفت ایران داشته اند اما اظهارات زنگنه، وزیر نفت ایران نشان می‌دهد احتمالا فروش نفت در ماه‌های آینده به روش‌هایی نیاز خواهد داشت که افرادی از بخش خصوصی در آن دخیل خواهند بود. از همین رو زنگنه به «انجام بررسی‌های لازم روی افراد جدید» تاکید دارد.
این نگرانی ها زمانی قوت گرفت که توتال برای دومین بار زیر تعهدات خود زد و از ایران خارج شد؛ از طرف دیگر شرکت پالایشگاهی ساراس ایتالیا نگران عدم دسترسی بازار به نفت ایران به دلیل تحریم های جدید آمریکا علیه تهران است.
داریو اسکافاردی، مدیرعامل شرکت ساراس گفته بود: «من نگران کلیت این سناریو هستم.» وی همچنین تأکید کرده بود که ایران یکی از تامین کنندگان اصلی نفت ساراس بوده، البته تنها تامین کننده نفت ما نبوده است. وی گفت، فعلا هیچ چیز در فعالیت های ما تغییر نکرده است. «خیلی زود است بخواهیم تاثیرات تحریم های جدید آمریکا را ارزیابی کنیم.»
آسیایی ها هم نگران نفت ایران شدند
این نگرانی مخصوص کشور های اروپایی نبوده و کشورهای آسیایی هم از بابت تحریم نفتی ایران دچار نگرانی هایی شده اند؛ وبسایت اخبار اقتصادی پلاتس در شماره روز دوشنبه ۱۷ مهرماه خود می‌نویسد: «درحالی که برخی کارشناسان و تحلیل‌گران در مورد احتمال بازگشت تحریم‌های آمریکا علیه فروش نفت ایران تردید دارند، و یا اینکه در صورت بازگشت آنها سایر کشورها نیز از آن پیروی کنند، با این حال خریداران آسیایی از هم‌اکنون برنامه‌های اضطراری برای مقدار واردات در طول سال ۲۰۱۸ را به‌اجرا درآورده‌اند.
برخی از این خریداران گفته‌اند که آنها اکنون قراردادهای خود با ایران برای تعیین مقدار نفت وارداتی از آن کشور را با کاهش تعداد بشکه‌های خریداری‌شده بازنویسی کرده‌اند تا در صورت بازگشت تحریم‌ها ناقض هیچ‌گونه تعهد وارداتی نباشند.
برخی دیگر با گنجاندن یک تبصره‌ی فوری در قراردادهای جاری خود با شرکت ملی نفت ایران برای سال آینده قصد دارند از هرگونه اعمال مجازات احتمالی در صورت بازگشت تحریم‌ها دور بمانند. هرچند مقامات ایرانی تا کنون این خبر ار تایید یا تکذیب نکرده اند.
آنچه که از اظهارات مسئولان ایرانی بر می آید و از سوی رسانه‌های خارجی هم تأیید شده این است که مقامات ایرانی نیز با برخی از خریداران نفت ایران در میان کشورهای آسیایی برای فروش بیشتر نفت به صورت مقطعی و در بازار آزاد وارد مذاکره شده‌اند.
یک خریدار نفت ایران در پالایشگاه کره جنوبی می‌گوید: «من پیش‌بینی نمی‌کنم که هیچ اتفاق مهمی در قطع صدور نفت ایران به بازارهای آسیایی بیفتد. اما همین شایعات می‌تواند به چانه زدن برای پایین آوردن قیمت هر بشکه نفت ایران در این بازارها منجر شود.»
پیشنهاد بورس نفت برای ادامه فروش نفت ایران
در همین راستا جهانگیری اعلام کرد که دولت با کشورهای دوست گفتگو کرده و راههای فروش نفت خود را باز کرده است؛ وی در همین راستا گفت: نفت خام ایران در بورس داخلی عرضه خواهد شد و بخش خصوصی، شفاف نفت بخرد صادر کند.
جهانگیری همچنین تأکید کرد: به میزانی که نیاز داشته باشیم، بخش خصوصی در تناژهای مختلف وارد عرصه شده است. الان هم روزی ۶۰ هزار بشکه نفت در بورس خریداری می شود؛ اما می توانند برای صادرات حضور یابند. برنامه ما این است که در کاهش فروش نفت خود، حتما کاری کنیم که آمریکایی ها را به شکست بکشانیم. این در دولت و وزارت نفت برنامه ریزی شده است و مطمئنیم که نفت را در حد نیاز خواهیم فروخت.
حسن روحانی، رئیس جمهوری ایران که به اروپا سفر کرده، اقدامات آمریکا برای قطع صدور نفت ایران واکنش نشان داده است. وی در سوئیس با آلن برسِت، رئیس نوبتی شورای کنفدراسیون سوئیس ملاقات و از جمله درباره خروج آمریکا از برجام با او گفتگو کرد.
روحانی در سخنان خود دولت آمریکا را به خاطر تلاش برای وادار کردن سایر کشورها با قطع خرید نفت از ایران محکوم دانست. او گفت: “آمریکایی‌ها مدعی شده‌اند که میخواهند به طور کامل جلوی صادرت نفت ایران را بگیرند، آنها معنی این حرف را نمی‌فهمند، چرا که اصلا معنی ندارد که نفت ایران صادر نشود و آن وقت نفت منطقه صادر شود، اگر شما توانستید این کار را بکنید تا نتیجه اش را ببینید.”
این ادبیات روحانی مورد استقبال بسیاری از مردم ایران در داخل کشور قرار گرفت؛ هرچند ساز و کار این معادله هنوز مشخص نشده است اما به نظر می رسد دولت از مسیر مذاکره با غرب باز گشته است و زبان مذاکره را زبان موثر در پیشبرد اهداف خود نمی داند.
در حال حاضر به نظر می رسد سناریوی موثری برای کاهش نیافتن میزان فروش نفت در ایران به مرحله جدی نرسیده است، اما کارشناسان زیادی معتقد هستند اگر قرار است اقدامی ضرورت بگیرد باید کارشناسی شده باشد تا مانند اقدامات قبلی در مسیر تغییر و تحولات رفتاری غرب با ایران، کشور را با چالش رو به رو نکند.
انتهای پیام/ط
ثبت دیدگاه