به گزارش گروه فرهنگی زرین خبر به نقل از شبکه اطلاع رسانی راه دانا؛ روزهای منتهی به ۲۲ بهمن ماه سال ۵۷ را می شود به عنوان روزهای طلایی و اوج التهابات سیاسی اجتماعی کشور توصیف کرد؛ روزهایی که منجر به تغییر تاریخ این کشور می شود؛ تلاش داریم تا مهمترین اتفاقات این روزها را برای شما مرور کنیم تا با یادآوری آنها به اهمیت این روزها بیشتر پی ببریم.
ساواک؛ از تاسیس تا انحلال
پس از کودتای ۲۸ مرداد ۳۲، محمدرضا پهلوی به کمک انگلیس و آمریکا برای حفظ سلطنت خود تصمیم گرفت تا پایه های این حکومت را استوارتر کند. ساواک مهمترین نهاد امنیتی و اطلاعاتی بود که در تاریخ ۲۳ اسفند ۱۳۳۵ توسط آمریکا تأسیس شد و پس از تصویب قانون آن در مجلس سنا و مجلس شورای ملی، کار خود را رسما از سال ۱۳۳۶ آغاز کرد.
علاوه بر ساواک، واحدهای پلیس شهربانی، گارد شاهنشاهی و ژاندارمری و نیز واحدهای اطلاعاتی و سری رکن ۲ ارتش، بازرسی شاهنشاهی و دفتر ویژه اطلاعات، وظیفه ایجاد و حفظ امنیت در قلمرو حکومت شاهنشاهی ایران را عهده‌دار شدند.
به تدریج ساواک با استفاده از امتیازات خاصی که از شخص شاه کسب می کرد دایره نفوذ فعالیت های خود را گسترده کرد و علاوه بر سرکوب نیروهای مخالف رژیم، با اعمال نفوذ در احزاب دولتی، سازمان ها و ارگان ها تلاش داشت تا در همه جا نیروهای نفوذی خود را داشته باشد تا بتواند میزان کنترل خود را بر همه جا بیشتر کند. اما ساواک برخلاف عملکرد اولیه خود در زمان تاسیس، عملا دستاورد خاصی در روزهای منهی به پیروزی انقلاب نداشت و نتوانسته بود جلوی حرکت عظیم مردم، سدی ایجاد کند.
شاه تحت فشار آمریکا و شرایط داخلی ناشی از گسترش انقلاب اسلامی در سال ۵۵ مجبور به اتخاذ استراتژی «فضای باز سیاسی» شد. اما اجرای این سیاست نه تنها اعتراض‌ها را کاهش نداد، بلکه فرصت مناسبی برای اعتراض های بیشتر انقلابیون فرام کرد.
این بحران ها برای شاه تمامی نداشت و در دو سال آخر منتهی به پیروزی انقلاب، نخست وزیران زیادی در رفت و آمد بودند تا بلکه با تغییر رویکرد و انجام دادن اصلاحاتی بتوانند دوباره بر اوضاع مسلط شوند؛ آخرین حربه شاه برای جلوگیری از پیروزی انقلاب اسلامی، تشکیل کابینه بختیار برای استفاده از اعتبار جبهه ملی بود. چون بختیار یکی از اعضای اصلی این حزب سیاسی به شمار می رفت و محمدرضا پهلوی فکر می کرد که می تواند با اعتبار بخشیدن به این حزب، نظر مخالفان را جلب کند. درصورتی که بختیار نه چهره سرشناسی بود، نه محبوبیتی بین مردم داشت و نه عموم مردم طرفدار جبهه ملی بودند.
دستور انحلال ساواک به دستور بختیار
به هر حال در هشتم دی ماه ۵۷ بختیار، نخست وزیری را پذیرفت و در مصاحبه ای که در روز چهارشنبه ۱۳ دی ماه در برابر خبرنگاران انجام داد، دستور انحلال ساواک، آزادی زندانیان سیاسی و لغو تدریجی حکومت نظامی را از مهمترین اولویت های کابینه خود اعلام کرد تا با این کار مقداری از خشم عمومی مردم بکاهد.
اما دو اقدام تمام نمایش ساختگی بختیار برای انحلال ساواک را بر هم زد و باعث شد تا مردم دست به تظاهراتهای بیشتری بزنند؛ یکی از آن اقدام ها انتشار نوار کاستی با صدای شاه از طرف انقلابیون در بین مردم بود که شاه خطاب به همه فرماندهان گفته بود: « ساواک منحل شود، ولی ساواک قوی‌تر تشکیل شود که به کسی رحم ننماید. هر کس با مقام سلطنت مخالفت کرد، از زن و مرد بگیرید و اعدام کنید. نفت و بنزین را به روی مردم ببندید که مردم ناراحت باشند و …» و مورد دیگر دستور بختیار به بانک سپه برای افتتاح حساب جدیدی برای ساواک بود که با مطلع شدن مردم به خشم عمومی آنها افزوده شد.
بستن فرودگاه مهرآباد به دستور بختیار
وقتی که خبر بازگشت حضرت امام خمینی(ره) به کشور قوت گرفت، دولت بختیار، برای جلوگیری از ورود امام به کلیه شرکتهای هواپیمایی بین المللی اعلام کرد که به تهران پرواز نکنند. علاوه بر این به دستور بختیار، تعداد زیادی تانک و زرهپوش در فرودگاه مهرآباد تهران مستقر شدند تا از ورود امام به میهن اسلامی جلوگیری نمایند. همچنین کلیه فرودگاههای کشور برای سه روز بسته اعلام شد و در نتیجه، نزدیکان امام اعلام کردند، به دلیل بسته بودن فرودگاهها، سفر امام به تهران، دو روز به تعویق افتاده است. عکسالعمل مردم در برابر این عمل بختیار به حدی شدید بود که دستور بختیار در ظرف چند روز لغو شد.
انتهای پیام/
